Luật Chơi Bóng Chuyền – Quy Định Cơ Bản & Chi Tiết Mới Nhất

Luật chơi bóng chuyền quy định rõ ràng về số lượng cầu thủ, cách tính điểm, kích thước sân và các lỗi vi phạm. Đây là những yếu tố quan trọng để đảm bảo tính công bằng và chuyên nghiệp trong thi đấu. Hãy cùng BK8 tìm hiểu chi tiết  hơn để có sự chuẩn bị tốt nhất trước khi bước vào trận đấu.

Luật chơi bóng chuyền cơ bản – Quy định chung

Luật chơi bóng chuyền được thiết lập nhằm tạo ra một môi trường thi đấu chuyên nghiệp và công bằng. Các quy định liên quan đến số lượng cầu thủ, vị trí trên sân, kích thước sân và loại bóng sử dụng đều được áp dụng nghiêm ngặt. Cụ thể:

Số lượng người chơi & cách bố trí trên sân

Theo quy định mỗi đội phải có 6 cầu thủ thi đấu trên sân, cùng với tối đa 6 cầu thủ dự bị. Trong mỗi pha bóng, các cầu thủ phải di chuyển theo quy tắc luân chuyển vị trí khi đội mình giành quyền phát. Nếu một đội có ít hơn 6 người do chấn thương hoặc bị truất quyền thi đấu, trận đấu sẽ bị dừng.

Vị trí trên sân cũng được sắp xếp theo quy định nghiêm ngặt. Đội hình gồm ba cầu thủ hàng trước gần lưới và ba cầu thủ hàng sau. Khi giành quyền phát, đội phải xoay vòng theo chiều kim đồng hồ. Nếu đứng sai vị trí hoặc di chuyển không đúng thời điểm, đội đó sẽ bị mất điểm.

Các loại bóng được sử dụng

Quả banh phải đạt tiêu chuẩn về kích thước, trọng lượng và áp suất theo quy định của Liên đoàn Bóng chuyền Quốc tế (FIVB). Cụ thể, nó phải có chu vi từ 65-67 cm, trọng lượng từ 260-280g và áp suất trong khoảng 0.30-0.325 kg/cm². 

Cách tính điểm trong luật chơi bóng chuyền

Hệ thống tính điểm xác định đội chiến thắng trong từng set và cả trận đấu. Mỗi đội cần đạt một số điểm nhất định để giành chiến thắng, đồng thời phải tuân thủ các quy tắc về ghi điểm, phát banh và những trường hợp đặc biệt. Cụ thể:

Hệ thống tính điểm theo set đấu

Trong luật chơi bóng chuyền, mỗi trận đấu có tối đa 5 set. Các set từ 1 đến 4 kết thúc khi một đội đạt 25 điểm, nhưng phải hơn đối thủ ít nhất 2 điểm. Nếu hai bên hòa 24-24, trận đấu tiếp tục cho đến khi có đội tạo ra khoảng cách 2 điểm. Riêng set thứ 5, bên nào đạt 15 điểm trước và hơn đối thủ 2 điểm sẽ giành chiến thắng chung cuộc.

Luật chơi bóng chuyền về điểm số khi phát bóng

Khi một bên phát  giành điểm, họ sẽ tiếp tục giữ quyền phát banh và điểm số được cộng thêm. Ngược lại, nếu đội đối phương giành điểm, quyền phát  sẽ chuyển sang họ. Quy tắc này giúp cả hai đội có cơ hội giành điểm từ những pha đánh chủ động, đồng thời tạo nên sự hấp dẫn và căng thẳng trong từng lượt chơi.

Trường hợp đặc biệt 

Ngoài các quy tắc thông thường, luật chơi bóng chuyền còn quy định một số tình huống đặc biệt. Nếu hai bên hòa 24-24 (hoặc 14-14 ở set thứ 5), trận đấu sẽ tiếp tục cho đến khi có đội dẫn trước 2 điểm. Trong những trường hợp như lỗi kỹ thuật, chấn thương hoặc sự cố bất khả kháng, trọng tài có quyền tạm dừng.

Các lỗi thường gặp nhất

Trong quá trình thi đấu, người chơi thường mắc phải một số lỗi phổ biến làm ảnh hưởng đến kết quả trận đấu.Cụ thể:

Lỗi chạm lưới và chạm banh

Theo luật chơi bóng chuyền, khi thực hiện đỡ bóng, tấn công hoặc chắn banh, nếu bất kỳ bộ phận nào của cơ thể chạm vào lưới, đội đó sẽ bị tính lỗi. Lỗi chạm lưới  làm mất điểm một cách đáng tiếc, ảnh hưởng đến cục diện trận đấu. Để tránh lỗi này, bạn cần kiểm soát tốt động tác của mình và giữ khoảng cách hợp lý với lưới.

Lỗi chạm xảy ra khi một cầu thủ đánh hai lần liên tiếp (double touch) hoặc để bóng chạm cơ thể quá lâu. Mỗi đội chỉ được chạm tối đa 3 lần trước khi đưa banh sang sân đối phương. Nếu vi phạm, đội đó sẽ mất điểm. 

Lỗi vị trí, luân chuyển sai 

Mỗi cầu thủ trên sân phải đứng đúng vị trí theo sơ đồ quy định trước khi bóng được phát. Nếu người chơi di chuyển sai hoặc đứng sai vị trí khi đội mình thực hiện phát, đội đó sẽ bị mất điểm theo luật chơi bóng chuyền. 

Ngoài ra, các cầu thủ phải xoay vòng vị trí theo chiều kim đồng hồ khi đội giành được quyền phát. Nếu không thực hiện đúng quy tắc luân chuyển, đội sẽ bị trọng tài thổi phạt và mất quyền. 

Lỗi phát bóng và  chạm đất ngoài sân

Trong luật chơi bóng chuyền, khi chuyền banh, cầu thủ phải đứng đúng khu vực quy định và không để chân chạm vào vạch hoặc ra ngoài vạch phát bóng. Nếu vi phạm, đội đối phương sẽ được hưởng điểm ngay lập tức. 

Lỗi chạm đất ngoài sân xảy ra khi banh bay ra ngoài đường biên mà không chạm vào bất kỳ cầu thủ nào của đối phương. Bên đánh ra ngoài sẽ mất điểm và quyền phát bóng chuyển sang đối thủ.

Kết luận

Hiểu rõ luật chơi bóng chuyền không chỉ giúp người chơi tránh mắc lỗi mà còn nâng cao chiến thuật thi đấu. Các lỗi như chạm lưới, chạm bóng sai, đứng sai vị trí hay phát bóng lỗi đều có thể ảnh hưởng lớn đến kết quả trận đấu